مشق ورق پاره های ادبیّات فارسی

تــــا تــــوانـــي پيش كس مگشـــاي راز

بــــر كسي ايــــن در مـكن زنهــــار بـــاز

چــــون‌كــه اســـرارت نهــــان در دل بـــود

آن مــــرادت زودتـــــر  حـــــاصـــــل  بــــــود گــفت

پيغمبر هــــر آن كو سِــرّ نـهفت

زود گــــردد بـــا مـــراد خــــويش جــفت

دانــه چــــون‌ انــــدر زميـــن پنــهان شـــود

ســــرّ او ســــــرسبـــــــزي بستـــــا ن شــــــود

زرّ و نقــــره گــــر نبــــــودنــــــدي نهـــــان

پـــــــرورش كي يافتنـــدي زيـــر كــــان

در ابيات پيشين مولانا نصيحت و توصية حكيم را به كنيزك مبني بر عدم افشاي راز ذكر كرد. به همين مناسبت موضوع راز و عدم افشاي آن را برای مخاطبانش بيشتر توضيح داد و گفت: تا مي‌توانيد رازهاي خود را با هيچ كس در ميان نگذاريد و درِِ صندوق راز را بر هيچ كس مگشاييد؛ زیرا زماني‌كه سرّ و راز در دل پنهان باشد، مراد زودتر حاصل می‌شود؛ چنان‌که پيغمبر صلّي‌الله‌‌عليه‌وسلّم، گفته است: هر كس رازش را نهان دارد، زودتر به مراد و مقصودش مي‌رسد. اشاره است به حديث: «استعينوا في الحوائج بالكتمان (رواه الترمذی:2518)؛ در برآوردن حوایج و نيازهايتان از كتمان و سرّپوشی کار بگیرید.» در تأييد اين مطلب مولانا دو مثال از محسوسات بيان مي‌كند: مثال اول، اگر دانه‌ها در دل خاك پنهان شوند، اين پنهان شدن سبب روییدن آنها و سرسبز شدن باغ و بستان مي‌شود. مثال دوم، اگر مواد سازندة طلا و نقره در دل زمين و در معادن پنهان نمی‌شدند، ممكن نبود طلا و نقره‌ای شکل بگیرد و سپس استخراج شود. [در علوم تجربي به اثبات رسيده كه طلا و نقره بر اثر فعل و انفعالات اجزاي خاک و تراکم گازها در دل زمين پديد مي‌آيد و اگر اين اجزا روي زمين قرار بگيرند، از آنها طلا و نقره به دست نخواهد آمد.]